Keltisch kruis
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een Keltisch kruis is een kruisvormig symbool waarbij het snijpunt van de armen omgeven is door een cirkel of ring.
Omschrijving
Het Keltisch kruis is een prominent symbool in de Keltische en christelijke cultuur, met name in Ierland en Schotland. Historisch gezien wordt het vaak geassocieerd met de Ierse monniken en ambachtslieden uit de vroege middeleeuwen, die het verfijnden met ingewikkelde patronen zoals spiralen en knopen. Het symboliseert van oudsher een verbinding tussen de fysieke en spirituele wereld en wordt geassocieerd met bescherming, geluk en spirituele groei. In de bouwkunst is het Keltisch kruis terug te vinden op monumenten zoals gedenktekens en op oude begraafplaatsen.
Symboliek en oorsprong
De symboliek van het Keltisch kruis wordt vaak geassocieerd met de samenvoeging van het christelijk kruis en een ouder heidens zonnerad. Dit zonnerad is een oud symbool dat staat voor welvaart en overvloed. Het Keltische kruis zelf kan ook de vier windrichtingen symboliseren, met elk hun eigen betekenis (wijsheid, kennis, vitaliteit, intuïtie). De oorsprong van het Keltische kruis ligt vermoedelijk in het oude Ierland en Schotland, waar het een belangrijke rol speelde in religie en cultuur.
Toepassing in de bouw
In de bouw en architectuur is het Keltisch kruis voornamelijk te zien op monumenten en als grafdecoratie. Bekende voorbeelden zijn de indrukwekkende 'high crosses' in Ierland, zoals die bij het klooster van Monasterboice, die vaak Bijbelse gravures bevatten. Ook op gedenktekens ter nagedachtenis aan overledenen, zoals het Munster War Memorial, wordt het Keltisch kruis toegepast.
Vergelijkbare termen
High Cross
Gebruikte bronnen: